با این روش ، دوستت را بشناس!
امان از دوستان ناباب
آدمـى هـر قـدر هـم كـه پـاك باشد ، هنگامى كه با ناپاكان ، رفاقت و نشست و برخاست مى نماید ، بـیمارى اخلاقی شخص فاسد ، بسان مرضى مسرى در او سرایت مى كند .
كـسى كه به فضیلت خود مغرور است و از معاشرت مردم سفله پرهیز نمى كند ، مانند كسى است كه خانه خود را در گذرگاه سیل استوار مى كند ، به این خیال كه قدرت سیل در اساس خانه اش رخنه نخواهد كرد.
گاه بدون این كه خودش هم متوجه شود ، بر اثر رفاقت با نااهلان ، به گونه اى متاثر مى شود كه ناخود آگاه از همه جهت به آن ها شبیه مى گردد . افكار، اعمال ، برخورد و سایر كارهایش ، نمونه و نشانگر شخص فاسد مى شود .بـه هـمـان میزان كه دوست پاك ، در روحیه ی آدمى ناخودآگاه اثر خوب مى گذارد و نقش بسیار مهمى در پیشرفت انسان دارد ، دوست ناباب نیز در سقوط و انحطاط بشر نقش دارد .
گاهى جوانان ، تصور مى كنند انسان اگر خودش پاك باشد ،هیچ كس نمى تواند در او اثر بگذارد ، از این رو مهم نیست انسان كجا مى رود و با چه كسى دوست مى شود .اما این تصور، تصورى غلط و تفكرى شیطانى براى انحراف انسان است .
قرآن كریم درسوره مـدثـر ، رفـاقـت و هـمـنـشـیـنى با انسان هاى فاسد را از علل جهنمى شدن اهل دوزخ مى داند .
بـا نـظر به اهمیت مساله و براى این كه جوانان ، شناخت بیشترى از دوستان ناباب پیدا كنند و در ایـن راه ، مـوفـق بـاشـند ، نشانه هاى دوستان فاسد را ذكر مى كنیم :
بـى تقیدى به دستورات الهى :
كسانى كه به دستورهاى الهى پاى بند نیستند و حكم الهى را زیر پا مـى گذارند و از روى تعمد و آگاهى از ارزش هاى اسلامى فاصله گرفته اند و در مسیر طغیان و گـنـاه افتاده اند ، شایسته دوستى نیستند ، باید از آنها فاصله گرفت ، همان گونه كه آنها از خدا و تقوا فاصله گرفته اند.
تملق و چاپلوسى :
علامت دیگر دوستان ناباب چابلوسى است .عده اى براى این كه در دوستان خود نـفوذ كنند و بر قلب و روح آنان حاكمیت نمایند به چاپلوسى مى پردازند و دوستان خود را از آنچه هستند بزرگ تر توصیف مى كنند تا نشان دهند شدیدا به آنها محبت دارند و در نتیجه هركارى كه پیشنهاد كردند با موافقت آنها مواجه شوند .
كسانى كه بیش از اندازه به ستایش انسان مى پردازند، دشـمنان واقعى و دوستان ظاهرى هستند.
ارتباط با ناپاكان :
از نشانه هاى دوستان ناباب ، این است كه با افراد ناپاك ارتباط دارند .باید كسى را به دوستى انتخاب كرد كه با افراد ناباب رفاقت و رفت و آمد نداشته باشد .كسى كه با افراد فاسد و لا ابـالـى دوست باشد خودش هم ناپاك است ، گرچه به ظاهر خود را از آنها جدا بداند ، زیرا امكان ندارد افراد پاك، با افراد ناپاك دوست باشند .حتما وجه مشتركى در آنها هست كه با هم رفت و آمد دارند .
وسـوسـه گـر:
عـلامـت دیگر دوستان نااهل ، این است كه انسان را با حالت به ظاهر دلسوزانه و با جملات زیبا و وسوسه انگیز به كار شر دعوت مى كنند .كار شر چیزى است كه خلاف رضاى حق و خلاف فطرت و عقل سلیم باشد .
كسانى كه انسان را به كار شر دعوت مى كنند ، یـا از روى جهالت و نادانى است یا از روى تعمد و نقشه .در هر صورت ، عمل كردن به دعوت آنان ، اثـرهـاى سوء خود را به جا مى گذارد .
جمله هایى كه گاه به گاه چنین دوستانى بیان مى كنند ، چنین است : بابا جوانى است باید خوش بـاشى ، زندگى دوروزه مى گذرد ، حالا این كار را مى كنیم ، بعدا خوب مى شویم ، و امثال این جمله ها .
بدون شك ، بیان این كلمات وسوسه انگیز به هر عنوانى و از طرف هر كسى كه باشد ، همچون جرقه اى كه در فضاى آكـنـده از گاز، روشن مى گردد و همه چیز را مى سوزاند ، آتش غرایز جوان را شعله ور مى كند و ارزش هـاى اخلاقى و فضایل انسانى را در وجود او به آتش مى كشاند و به خاكستر شهوت پرستى تبدیل مى نماید .
منبع : كتاب "با جوانان "– نویسنده : آیت الله العظمی صافی گلپایگانی
مقالات مرتبط :
اخلاق نیكو از ویژگی های یك دوست خوب است.